Γεώργιος Τερζής, MD
Χειρουργός Ορθοπαιδικός
Logo
Contact

Παιδική πλατυποδία

Παιδική πλατυποδία | Αντιμετώπιση

Η καμάρα στο έσω χείλος του ποδιού μπορεί να είναι ψηλή ή χαμηλή. Όταν εξαφανίζεται τότε έχουμε την κατάσταση που ονομάζεται πλατυποδία. Σε αυτή την κατάσταση η φτέρνα στρέφεται προς τα έξω, όλο το πόδι στρέφεται προς τα έξω και το έσω χείλος έρχεται σε επαφή με το έδαφος. Για την πρόγνωση και την αντιμετώπιση έχει σημασία εάν είναι συγγενής μορφή, παιδική μορφή ή εμφανίζεται στους ενήλικες.

Πλατυποδία σε παιδιά και εφήβους

Είναι η κατάσταση κατά την οποία εξαφανίζεται η καμάρα του ποδιού. Είναι σημαντικό να ξεχωρίσουμε τη φυσιολογική ή χαλαρή πλατυποδία, που εμφανίζεται κατά τη βάδιση και ξεχωρίζει, γιατί το πόδι παραμένει εύκαμπτο. Περίπου το 90% των παιδιών έχει κάποιας μορφής πλατυποδία, που διορθώνεται καθώς μεγαλώνουν, έτσι ώστε στην ηλικία των 10 ετών μόνο το 4% να έχει ακόμα πλατυποδία.

Χαλαρή πλατυποδία (Flexible flat-foot)

Xαλαρή πλατυποδία εμφανίζεται σε βρέφη και θεωρείται στάδιο της φυσιολογικής ανάπτυξης. Συνήθως εξαφανίζεται μετά από μερικά χρόνια αλλά σπάνια παραμένει και στην ενήλικο ζωή. Η έσω καμάρα αποκαθίσταται απλά με παθητική ραχιαία έκταση του μεγάλου δακτύλου. Πολλά απ’ αυτά τα παιδιά έχουν χαλαρούς συνδέσμους και μπορεί να υπάρχει και οικογενειακό ιστορικό πλατυποδίας και υπερκινητικότητας των αρθρώσεων.

Σπαστική ή δύσκαμπτη πλατυποδία

Η διαταραχή αυτή δεν διορθώνεται παθητικά και σε αυτή την περίπτωση πρέπει κανείς να σκεφτεί τον κατακόρυφο αστράγαλο και σε μεγαλύτερα παιδιά τη συνοστέωση των οστών του ταρσού, φλεγμονώδη αρθρίτιδα ή κάποια νευρολογική διαταραχή.

Αντισταθμιστική πλατυποδία

Πρόκειται για μια παραμόρφωση όχι πρωτοπαθή, αλλά δευτεροπαθή σε κάποια άλλη διαταραχή, όπως βράχυνση Αχίλλειου τένοντα, ήπια δύσκαμπτη ιπποποδία ή κάτω άκρα σε εξωτερική στροφή (the Charlie Chaplin look).

Διάγνωση

Κλινική εκτίμηση

Συνήθως το μόνο που χρειάζεται είναι ο εφησυχασμός των γονέων. Παρόλα αυτά πρέπει να γίνει κανονική εξέταση του παιδιού αρχίζοντας από το ατομικό και οικογενειακό ιστορικό.

Παρατηρούμε το παιδί να στέκεται και σημειώνουμε τη θέση της πτέρνας από πίσω (ουδέτερη θέση ή σε βλαισότητα) καθώς και αν αυτή η θέση διορθώνεται όταν το παιδί στέκεται στις άκρες των δακτύλων, που σημαίνει ότι οι αρθρώσεις του ταρσού είναι λειτουργικές και ο οπίσθιος κνημιαίος τένοντας είναι ακέραιος. Επίσης ζητάμε από το παιδί να σταθεί στις φτέρνες καθώς και στο έξω και έσω χείλος του ποδιού του για να εκτιμήσουμε τον Αχίλλειο τένοντα και την κινητικότητα του συμπλέγματος του ταρσού.

Εξετάζουμε το πόδι και το σχήμα του. Στην περίπτωση του κατακόρυφου αστράγαλου υπάρχει δυσκαμψία και ραχιαία κάμψη του ποδός. Ψάχνουμε για σημάδια αρθρίτιδας ή λοίμωξης. Ελέγχουμε τον Αχίλλειο τένοντα για βράχυνση. Το τεστ του μεγάλου δακτύλου με έκταση αυτού, διαφοροποιεί την χαλαρή πλατυποδία από την δύσκαμπτη. Η εξέταση τελειώνει με έλεγχο της σπονδυλικής στήλης, των ισχίων, των γονάτων, για υπερκινητικότητα αρθρώσεων και νευρομυίκές διαταραχές.
Επίσης εξετάζουμε τη φθορά των υποδημάτων.

Απεικονιστικές μέθοδοι

Οι ακτινογραφίες δεν είναι αναγκαίες για ασυμπτωματική, χαλαρή πλατυποδία. Για παθολογική πλατυποδία που συνήθως είναι δύσκαμπτη και επώδυνη χρειάζονται ακτινογραφίες πρόσθιο, οπίσθιες, σε όρθια θέση, πλαγιές και λοξές. Χρήσιμες είναι επίσης, σε ορισμένες περιπτώσεις, η αξονική τομογραφία και το σπινθηρογράφημα των οστών.

Θεραπευτική αγωγή

Τα παιδιά με χαλαρή πλατυποδία δεν χρειάζονται καμία θεραπεία. Το μόνο που χρειάζεται είναι να αφιερώσει κανείς λίγο χρόνο για να καθησυχάσει τους γονείς λέγοντας τους ότι η παραμόρφωση θα διορθωθεί, αλλά και ακόμα αν δεν διορθωθεί πλήρως είναι απίθανο να προκαλεί οποιοδήποτε πρόβλημα στο μέλλον. Όσον αφορά τα ειδικά υποδήματα ή πέλματα το μόνο που κάνουν είναι να βελτιώνουν τη φθορά των υποδημάτων και μόνο, αλλάζοντας τον τρόπο βάδισης (θεραπεύουν τα υποδήματα και όχι τα πόδια) και φυσικά με κανένα τρόπο δεν επηρεάζουν την εξέλιξη της πλατυποδίας. Αντίθετα υπάρχουν αναφορές ότι παιδιά που δεν φορούν καθόλου ή φορούν ανοικτά υποδήματα έχουν χαμηλότερα ποσοστά πλατυποδίας από παιδιά που φορούν οποιαδήποτε ειδικά υποδήματα ή ειδικά πέλματα.

Όσον αφορά παιδιά με πλατυποδία με βραχύ Αχίλλειο τένοντα (δεν μπορούν να περπατήσουν στις φτέρνες τους) που προκαλεί περιορισμένη ραχιαία κάμψη της ποδοκνημικής, μπορεί να ωφεληθούν με ασκήσεις εκτάσεως του τένοντα.

Χαλαρή πλατυποδία με προεκβολή ασυνήθους επώδυνου ογκίδιου στην μεσότητα της έσω επιφάνειας του ποδιού είναι τα κύρια γνωρίσματα του επικουρικού σκαφοειδούς. Οι ακτινογραφίες μπορεί να αναδείξουν την ανατομική παραλλαγή. Τα συμπτώματα οφείλονται συνήθως σε ορογονοθυλακίτιδα από την πίεση πάνω από την οστική προεκβολή ή σε επανειλημμένη καταπόνηση της συγχόνδρωσης μεταξύ του επικουρικού σκαφοειδούς και του κανονικού. Αν τα συμπτώματα είναι έντονα το επικουρικό σκαφοειδές μπορεί να αφαιρεθεί και παράλληλα αν υπάρχει πρόβλημα πλατυποδίας να γίνει ειδική πλαστική στον οπίσθιο κνημιαίο τένοντα.


Αφήστε ένα σχόλιο

Πρέπει να είστε συνδεδεμένοι σε για να δημοσιεύσετε ένα σχόλιο.